Công nhân (CN) muốn đi vệ sinh phải
kiếm được mũ để đội, nhưng khoảng trên 60 người công ty chỉ phát cho… 4
cái mũ, vì thế CN nào dù có nhu cầu đến mấy nhưng không có mũ thì cũng
đành phải “chờ”. Ngoài ra khi “đi” phải trình diện giám sát, ghi rõ giờ
vào, ra khỏi nhà vệ sinh… Những quy định này đang được Công ty TNHH
Daiwa Plastics Việt Nam, KCX Tân Thuận, q.7, TPHCM áp dụng khiến CN hết
sức phẫn nộ.
 |
| Công nhân Dung đang trình bày việc bị “tào tháo rượt” phải phá lệ không đội mũ |
Không có mũ thì “nín”
Chị Hoàng Thị Thùy Dung - CN có thâm
niên làm việc 10 năm tại Cty Daiwa tố cáo, vào ngày 28/3 trong khi chị
đang làm việc thì bị “tào tháo rượt”, nhưng khổ nỗi theo quy định của
Cty thì khi đi vệ sinh phải đội một cái mũ màu vàng, ai không đội là coi
như vi phạm. Chị Dung đến khu vực để mũ thì không còn cái nào, vì cả tổ
có 67 người nhưng chỉ có 4 chiếc mũ và các CN khác đã dùng hết rồi.
Trong lúc tình thế “khẩn cấp” không thể nào “nín” được chị Dung đã
“xông” thẳng ra nhà vệ sinh mà không đội mũ theo quy định của Cty.
Ngay sau khi vừa “xong việc” thì giám
sát đã đứng ở cửa, chị Dung giải thích do lúc đó đau bụng quá, vả lại
không còn cái mũ nào nên chị mới phải liều như vậy. Sau đó hai bên đôi
co lời qua tiếng lại với nhau… Việc đến tai Tổng giám đốc Cty và chị
Dung bị ông này chỉ đạo lập biên bản với hai loại lỗi vi phạm: “Cãi nhau
trong giờ làm việc ảnh hưởng đến mọi người xung quanh” và “Đi vệ vệ
sinh không đội mũ”.
Theo phản ánh của CN, Cty Daiwa quy định
nếu làm việc CN phải đội mũ màu xanh, khi đi vệ sinh thì phải thay mũ
màu xanh bằng mũ màu vàng. Ngoài ra phải đến báo cáo với giám sát, ghi
rõ giờ ra, giờ vào nhà vệ sinh tại “Bảng ghi chép nhân viên đi ra
ngoài”. Khoảng 20 người sẽ có một cái mũ vàng để thay nhau đội đi vệ
sinh. Tùy theo mỗi tổ có bao nhiêu người mà số lượng mũ công ty phát cho
mỗi tổ từ 1 đến 5 cái… Nếu CN đi vệ sinh không đội mũ bị giám sát bắt
được nhắc nhở 2 lần thì sẽ bị lập phiếu vi phạm, tái phạm sẽ bị cảnh
cáo, tái phạm lần nữa sẽ bị kỷ luật, đuổi việc. Và trong khi phản ánh
với báo chí, chị Dung cũng đã bị Cty đình chỉ công việc.
Quy định “tai quái”
Trao đổi với chúng tôi về việc này một
cán bộ Công đoàn TP.HCM nhận xét, đó là quy định hết sức “tai quái”,
việc hạn chế nhu cầu vệ sinh của CN là một biểu hiện yếu kém trong nghệ
thuật quản lý, nó thể hiện sự hà khắc với người lao động. Có thể một vài
CN lợi dụng việc đi vệ sinh để hút thuốc… nhưng không thể vì số ít này
mà buộc CN phải cầm cờ, đeo thẻ hoặc đội mũ đi vệ sinh như vậy được.
Trước đây, khi mới thu hút đầu tư có một số DN cũng đã áp dụng kiểu quản
lý này nhưng bị CN phản ứng đình công, đồng thời bị cơ quan lao động
“tuýt còi” nên phải bỏ.
Làm việc với báo chí, bà Nguyễn Thị Ngọc
Điệp, phó giám đốc Cty Daiwa lại cho rằng: “Quy định CN đi vệ sinh phải
đội mũ màu vàng cam là cách quản lý của Cty, để Cty biết CN đó đang đi
đâu, làm gì chứ không phải khống chế số lượng người đi vệ sinh trong một
khoảng thời gian nhất định, nếu CN bức xúc có “nhu cầu cao” thì đề nghị
với tổ trưởng, tổ trưởng đề xuất lãnh đạo Cty sẽ cấp thêm mũ để CN đi
vệ sinh”.
Bà Phạm Thị Tuyết Nga, trưởng phòng nhân
sự thì nói: “Quy định đội mũ đi vệ sinh có từ tháng 6/2012, trước đó
Cty áp dụng hình thức… đeo thẻ (!?), sau thì chuyển sang… mũ”. Bà Nga
khẳng định, việc đội mũ đi vệ sinh nằm trong quy định bắt buộc về đồng
phục, được trích từ nội quy của Cty và đã trình lên Ban quản lý các
KCN-KCX TP.HCM (Hepza) nên chẳng có gì là sai trái(!?).
Tuy nhiên ông Nguyễn Quốc Việt – Phó
chánh thanh tra Sở LĐTBXH TP khẳng định, việc khống chế số lượng mũ đội
cho CN đi vệ sinh là sai trái. Hiện tại DN đăng ký nội quy lao động tại
Hepza và thuộc sự quản lý của Hepza. Nếu Hepza xác định DN vi phạm và đề
nghị, Thanh tra Sở sẽ tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật lao
động tại DN.
Trong khi đó trao đổi với báo chí về nội
quy hà khắc này của Cty Daiwa, bà Nguyễn Võ Minh Thư - Trưởng phòng
quản lý lao động, Hepza cho rằng, nếu chỉ là quy định CN đi vệ sinh phải
đội mũ màu vàng để công ty này dễ quản lý thì không sai. Nhưng nếu hạn
chế số lượng 4 mũ/67 người là sai. Trường hợp này Hepza sẽ mời lãnh đạo
Cty lên làm việc để có hướng khắc phục.
Đề nghị các cơ quan bảo vệ người lao
động tại TP.HCM nhanh chóng vào cuộc, xác định rõ sai phạm trong bản
nội quy của Cty Daiwa, tránh trường hợp CN bị ảnh hưởng sức khỏe liên
quan đến các bệnh đường tiêu hóa vì phải tuân thủ quy định vô lối này.
Theo khảo sát của chúng tôi, các quy định có dấu hiệu vi phạm nhân quyền
như tại Cty Daiwa tại KCX Tân Thuận cũng đang được áp dụng tại không ít
nhà máy khác, tuy nhiên CN thấp cổ bé họng và cần có việc làm nên đành
chấp nhận. Bộ LĐTBXH và Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam cần có biện
pháp mạnh buộc DN tôn trọng quyền và lợi ích cơ bản của người lao động.
Lam Sơn
